പടപ്പുകളെ വിചാരണ നടത്തുന്നതിൽ ഏറ്റക്കുറച്ചിലുണ്ടായിരിക്കും. ചിലർക്ക് വിചാരണയുണ്ടാവില്ല. മറ്റുചിലർക്ക് വിചാരണ ഏറെ എളുപ്പമായിരിക്കും. പാപങ്ങൾക്കൊണ്ട് ജീവിതം ഭാരമാക്കിയവർക്ക് വിചാരണ പ്രയാസകരമായിരിക്കും. തെറ്റുകളുടെ ഗൗരവത്തിനനുസരിച്ച് വിചാരണക്കും കടുപ്പമുണ്ടായിരിക്കും. ചിലരുടെ വിചാരണ അവരുടെ തെറ്റുകൾ അവരുടെ മുന്നിൽ പ്രദർശിപ്പിക്കൽ മാത്രമായിരിക്കും. 

ഉമ്മുൽമുഅ്മിനീൻ ആഇശാ رَضِيَ اللَّهُ عَنْها  പറയുന്നു:

“നിശ്ചയം അല്ലാഹുവിന്റെ തിരുദൂതർ ‎ﷺ  പറഞ്ഞു: “വിചാരണ ചെയ്യപ്പെടുന്ന ആരുമില്ല; അവൻ ശിക്ഷയനുഭവിക്കാതെ.” ഞാൻ ചോദിച്ചു: അല്ലാഹുവിന്റെ തിരുദൂതരേ, അല്ലാഹു പറഞ്ഞില്ലേ:

എന്നാൽ (പരലോകത്ത്) ഏതൊരുവന്ന് തന്റെ രേഖ വലതു കൈയ്യിൽ നൽകപ്പെട്ടുവോ, അവൻ ലഘുവായ വിചാരണയ്ക്ക് (മാത്രം) വിധേയനാകുന്നതാണ്.  എന്ന്. അപ്പോൾ അല്ലാഹുവിന്റെ തിരുദൂതർ പറഞ്ഞു: “അത് തെറ്റുകളുടെ പ്രദർശനം മാത്രമാണ്. വിചാരണ സൂക്ഷ്മമായി നടത്തപ്പെടുന്ന ആരുമില്ല; അവൻ ശിക്ഷിക്കപ്പെടാതെ.” (ബുഖാരി)

 

 

ലോകമാന്യതക്കും പുറംപൂച്ചിനുമായി കർമ്മങ്ങളനുഷ്ഠിച്ചിരുന്നവർക്കുള്ള വിചാരണ ഏറ്റവും കടുത്തതും ഏറെ പ്രയാസകരവുമായിരിക്കും. പ്രസ്തുത വിചാരണയെ വിവരിക്കുന്ന വിശദമായ ഒരു ഹദീഥ് ഈ അദ്ധ്യായത്തിൽ ഖണ്ഡശഃയായി നൽകുന്നു. അല്ലാഹുവിന്റെ റസൂൽ ‎ﷺ  പറഞ്ഞതായി അബൂഹുറയ്റ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ  യിൽനിന്ന് നിവേദനം:

“നിശ്ചയം, അന്ത്യനാളായാൽ അല്ലാഹു ദാസന്മാർക്കിടയിൽ വിധിതീർപ്പിനായി ഇറങ്ങിവരും. എല്ലാ സമുദായങ്ങളും മുട്ടുകുത്തിയ അവസ്ഥയിലായിരക്കും. അല്ലാഹു ഒന്നാമതായി വിളിക്കുന്നത് ക്വുർആൻ പഠിച്ച വ്യക്തിയേയും അല്ലാഹുവിന്റെ മാർഗ്ഗത്തിലുള്ള യുദ്ധത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ട വ്യക്തിയേയും ധാരാളം സമ്പത്തുള്ള വ്യക്തിയേയുമായിരിക്കും.”

“അപ്പോൾ അല്ലാഹു ക്വുർആൻ പാരായണക്കാരനോട് ചോദിക്കും: ഞാൻ എന്റെ ദൂതന് അവതരിപ്പിച്ച ക്വുർആൻ നിന്നെ പഠിപ്പിച്ചില്ലേ? അയാൾ പറയും: അതെ, രക്ഷിതാവേ. അല്ലാഹു ചോദിക്കും: ഞാൻ പഠിപ്പിച്ചതിൽ നീ എന്താണ് പ്രവർത്തിച്ചത്? അയാൾ പറയും: ഞാൻ രാപകലുകളിൽ അതുകൊണ്ടുള്ള ബാധ്യത നിർവ്വഹിച്ചിരുന്നു. ഉടൻ അല്ലാഹു അയാളോട് പറയും: നീ കള്ളമാണ് പറഞ്ഞത്. മലക്കുകളും അവനോട് പറയും: നീ വ്യാജമാണ് പറഞ്ഞത്. അല്ലാഹു അവനോട് പറയും: അല്ല. നീ ഉദ്ദേശിച്ചത് ഇന്ന വ്യക്തി പരായണക്കാരനാണെന്ന് പറയപ്പെടുവാനാണ്. അത് പറയപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.”

“ശേഷം സമ്പന്നനെ ഹാജറാക്കപ്പെടും. അല്ലാഹു ചോദിക്കും: മറ്റൊരാളിലേക്കും ആവശ്യക്കാരനാകാത്തവിധം ഞാൻ നിനക്ക് വിശാലമായി സമ്പത്ത് നൽകിയില്ലേ? അയാൾ പറയും: അതെ, രക്ഷിതാവേ. അല്ലാഹു ചോദിക്കും: ഞാൻ നൽകിയതിൽ നീ എന്താണ് പ്രവർത്തിച്ചത്? അയാൾ പറയും: ഞാൻ കുടുംബബന്ധം ചാർത്തുകയും ദാനധർമ്മം നിർവ്വഹിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ഉടൻ അല്ലാഹു അയാളോട് പറയും: നീ കള്ളമാണ് പറഞ്ഞത്. മലക്കുകളും അവനോട് പറയും: നീ വ്യാജമാണ് പറഞ്ഞത്. അല്ലാഹു അവനോട് പറയും: അല്ല. നീ ഉദ്ദേശിച്ചത് ഇന്ന വ്യക്തി ഔദാര്യവാനാണെന്ന് പറയപ്പെടുവാനാണ്. അത് പറയപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.”

“അല്ലാഹുവിന്റെ മാർഗ്ഗത്തിൽ വധിക്കപ്പെട്ടവനും ഹാജറാക്കപ്പെടും. അല്ലാഹു ചോദിക്കും: ഏതൊരു (മാർഗ്ഗത്തിലാണ്) നീ വധിക്കപ്പെട്ടത്? അയാൾ പറയും: നിന്റെ മാർഗ്ഗത്തിൽ ജിഹാദ് കൊണ്ട് ഞാൻ കൽപ്പിക്കപ്പെട്ടു. അങ്ങിനെ ഞാൻ വധിക്കപ്പെടുന്നതുവരെ  ജിഹാദ് ചെയ്തു. ഉടൻ അല്ലാഹു അയാളോട് പറയും: നീ കള്ളമാണ് പറഞ്ഞത്. മലക്കുകളും അവനോട് പറയും: നീ വ്യാജമാണ് പറഞ്ഞത്. അല്ലാഹു അവനോട് പറയും: അല്ല. നീ ഉദ്ദേശി ച്ചത് ഇന്ന വ്യക്തി ധീരനാണെന്ന് പറയപ്പെടുവാനാണ്. അത് പറയപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.” 

“പിന്നീട് അല്ലാഹുവിന്റെ തിരുദൂതർ ‎ﷺ എന്റെ കാൽമുട്ടിൽ തട്ടി ക്കൊണ്ട് പറഞ്ഞു: അബൂഹുറയ്റാ, അന്ത്യനാളിൽ നരകം കത്തിക്കപ്പെടുന്ന അല്ലാഹുവിന്റെ സൃഷ്ടികളിൽ ആദ്യത്തെ ആളുകൾ ഈ മൂന്ന് കൂട്ടരാണ്.”

 

 

 

അടിയാറുകളുടെ തെറ്റുകൾ അന്ത്യനാളിൽ അവരുടെ മുന്നിൽ പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നതാണ്. അല്ലാഹുവിന്റെ റസൂൽ ‎ﷺ പറയുന്നത് കേട്ടതായി അബ്ദുല്ലാഹിബ്നു ഉമറി رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ  ൽനിന്ന് നിവേദനം:

“നിശ്ചയം അല്ലാഹു വിശ്വാസിയെ അടുപ്പിക്കും. തുടർന്ന് അവന്റെമേൽ അല്ലാഹു തന്റെ പാർശ്വഭാഗം വെക്കുകയും അവനെ മറക്കുകയും ചെയ്യും. ശേഷം അല്ലാഹു അവനോട് ചോദിക്കും: ഇന്ന തെറ്റ് നീ അറിയുമോ? ഇന്ന തെറ്റ് നീ അറിയുമോ? അപ്പോൾ അവൻ പറയും: അതെ രക്ഷിതാവേ. അങ്ങിനെ ദാസൻ തന്റെ തെറ്റുകൾ അംഗീകരിക്കുകയും താൻ നശിച്ചതായി കാണുകയും ചെയ്യുന്നതാണ്. അല്ലാഹു പറയും: അവയെ ഭൗതിക ലോകത്ത് ഞാൻ നിനക്കായി മറച്ചുവെച്ചു. ഇന്നേ ദിനം അവ ഞാൻ നിനക്ക് പൊറുക്കുന്നു. അതോടെ അവന് തന്റെ നന്മകളുടെ ഗ്രന്ഥം നൽകും. എന്നാൽ കാഫിരീങ്ങളെ കുറിച്ചും മുനാഫിക്വീങ്ങളെ കുറിച്ചും സാക്ഷികൾ പറയും:

….ഇവരാകുന്നു തങ്ങളുടെ രക്ഷിതാവിന്റെ പേരിൽ കള്ളം പറഞ്ഞവർ….  (സൂറത്തുഹൂദ്: 18)

 

അടിമ ആക്ഷേപിക്കപ്പെടും

അന്ത്യനാളിൽ വിചാരണയുടെ വേദിയിൽ ചില ദാസന്മാർ അല്ലാഹുവിൽനിന്നുള്ള ആക്ഷേപത്തിന് വിധേയരാവുമെന്ന് തെളിവുകൾ അറിയിക്കുന്നുണ്ട്. അബൂഹുറയ്റ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ യിൽനിന്ന് നിവേദനം. അല്ലാഹുവിന്റെ റസൂൽ ‎ﷺ പറഞ്ഞു:

إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ يَقُولُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَا ابْنَ آدَمَ مَرِضْتُ فَلَمْ تَعُدْنِى. قَالَ يَا رَبِّ كَيْفَ أَعُودُكَ وَأَنْتَ رَبُّ الْعَالَمِينَ. قَالَ أَمَا عَلِمْتَ أَنَّ عَبْدِى فُلاَنًا مَرِضَ فَلَمْ تَعُدْهُ أَمَا عَلِمْتَ أَنَّكَ لَوْ عُدْتَهُ لَوَجَدْتَنِى عِنْدَهُ. يَا ابْنَ آدَمَ اسْتَطْعَمْتُكَ فَلَمْ تُطْعِمْنِى. قَالَ يَا رَبِّ وَكَيْفَ أُطْعِمُكَ وَأَنْتَ رَبُّ الْعَالَمِينَ. قَالَ أَمَا عَلِمْتَ أَنَّهُ اسْتَطْعَمَكَ عَبْدِى فُلاَنٌ فَلَمْ تُطْعِمْهُ أَمَا عَلِمْتَ أَنَّكَ لَوْ أَطْعَمْتَهُ لَوَجَدْتَ ذَلِكَ عِنْدِى. يَا ابْنَ آدَمَ اسْتَسْقَيْتُكَ فَلَمْ تَسْقِنِى. قَالَ يَا رَبِّ كَيْفَ أَسْقِيكَ وَأَنْتَ رَبُّ الْعَالَمِينَ قَالَ اسْتَسْقَاكَ عَبْدِى فُلاَنٌ فَلَمْ تَسْقِهِ أَمَا إِنَّكَ لَوْ سَقَيْتَهُ وَجَدْتَ ذَلِكَ عِنْدِى 

“നിശ്ചയം അല്ലാഹു അന്ത്യനാളിൽ പറയും: ആദമിന്റെ പുത്രാ, ഞാൻ രോഗിയായി നീ എന്നെ രോഗ സന്ദർശനം നടത്തിയില്ല. ദാസൻ പറയും: എന്റെ രക്ഷിതാവേ നീ സർവ്വലോക സംരക്ഷകനായിരിക്കെ ഞാൻ എങ്ങിനെ നിന്നെ സന്ദർശിക്കുവാനാണ്? അല്ലാഹു പറയും: എന്റെ ഇന്നദാസൻ രോഗബാധിതനായത് നീ അറിഞ്ഞില്ലേ. എന്നിട്ടും നീ അയാളെ സന്ദർശിച്ചില്ല? നീ അയാളെ സന്ദർശിച്ചിരുന്നുവെങ്കിൽ നിനക്ക് എന്നെ അയാളുടെ അടുക്കൽ കാണാമായിരുന്നു എന്നത് നിനക്ക് അറിഞ്ഞുകൂടായിരുന്നോ? (അല്ലാഹു പറയും:) ആദമിന്റെ പുത്രാ, ഞാൻ നിന്നോട് ഭക്ഷണം ചോദിച്ചപ്പോൾ നീ എന്നെ ഭക്ഷിപ്പിച്ചില്ല. ദാസൻ പറയും: എന്റെ രക്ഷിതാവേ നീ സർവ്വലോക സംരക്ഷകനായിരിക്കെ ഞാൻ എങ്ങിനെ നിന്നെ ഭക്ഷിപ്പിക്കുവാനാണ്? അല്ലാഹു പറയും: എന്റെ ഇന്ന ദാസൻ നിന്നോട് ഭക്ഷണം ആവശ്യപ്പെട്ടത് നീ അറിഞ്ഞില്ലേ. എന്നിട്ടും നീ അയാളെ ഭക്ഷിപ്പിച്ചില്ല? നീ അയാളെ ഭക്ഷിപ്പിച്ചിരുന്നുവെങ്കിൽ നിനക്ക് അത് എന്റെ അടുക്കൽ കാണാമായിരുന്നു എന്നത് നിനക്ക് അറിഞ്ഞുകൂടായിരുന്നോ? (അല്ലാഹുപറയും:) ആദമിന്റെ പുത്രാ, ഞാൻ നിന്നോട് പാനീയം ചോദിച്ചപ്പോൾ നീ എന്നെ കുടിപ്പിച്ചില്ല. ദാസൻ പറയും: എന്റെ രക്ഷിതാവേ നീ സർവ്വലോക സംരക്ഷകനായിരിക്കെ ഞാൻ എങ്ങിനെ നിന്നെ കുടിപ്പിക്കുവാനാണ്? അല്ലാഹു പറയും: എന്റെ ഇന്ന ദാസൻ നിന്നോട് പാനീയം ആവശ്യപ്പെട്ടത് നീ അറിഞ്ഞില്ലേ. എന്നിട്ടും നീ അയാളെ കുടിപ്പിച്ചില്ല? നീ അയാളെ കുടിപ്പിച്ചിരുന്നുവെങ്കിൽ നിനക്ക് അത് എന്റെ അടുക്കൽ കാണാമായിരുന്നു എന്നത് നിനക്ക് അറിഞ്ഞുകൂടായിരുന്നോ? (മുസ്‌ലിം)

അബ്ദുൽ ജബ്ബാർ അബ്ദുല്ല