അബൂഹുറയ്റ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ  യിൽ നിന്ന് നിവേദനം. അല്ലാഹുവിന്റെ റസൂൽ ‎ﷺ  പറഞ്ഞു:

“അല്ലാഹുവിലും അന്ത്യനാളിലും വിശ്വസിക്കുന്നവൻ തന്റെ അയൽ വാസിയെ ആദരിക്കട്ടെ. അല്ലാഹുവിലും അന്ത്യനാളിലും വിശ്വസി ക്കുന്നവൻ അതിഥിയെ ആദരിക്കട്ടെ. അല്ലാഹുവിലും അന്ത്യനാളി ലും വിശ്വസിക്കുന്നവൻ നല്ലതു പറയട്ടെ. അല്ലെങ്കിൽ മൗനം ദീക്ഷി ക്കട്ടെ.” (ബുഖാരി)

 

ഉക്വ്ബത് ഇബ്നുആമിറി رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ൽ നിന്ന് നിവേദനം. ഞങ്ങൾ ചോദിച്ചു:

“അല്ലാഹുവിന്റെ തിരുദൂതരേ, താങ്കൾ ഞങ്ങളെ നിയോഗിച്ചയ ക്കുന്നു. ഞങ്ങൾ വല്ല ജനവിഭാഗത്തിലും ചെന്നിറങ്ങിയാൽ അവർ ഞങ്ങളെ സൽകരിക്കുന്നില്ല. താങ്കളുടെ അഭിപ്രായമെന്താണ്? അ പ്പോൾ അല്ലാഹുവിന്റെ റസൂൽ‎ﷺ  ഞങ്ങളോടു പറഞ്ഞു: നിങ്ങൾ ഒരു ജനവിഭാഗത്തിൽ ചെന്നിറങ്ങുകയും അവർ ഒരു അഥിതിക്ക് അനിവാര്യമായത് നിങ്ങൾക്കായി കൽപിക്കുകയും ചെയ്താൽ അതു നിങ്ങൾ സ്വീകരിക്കുക. അവർ അപ്രകാരം ചെയ്തില്ലായെ ങ്കിൽ അവരുടെമേൽ ബാധ്യതയായ അഥിതിയുടെ അവകാശം നി ങ്ങൾ എടുത്തുകൊള്ളുക.” (ബുഖാരി)

 

അൻസ്വാരികളിൽപെട്ട അബൂശുഎെബ് رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ എന്ന ഒരു വ്യ ക്തി നബി ‎ﷺ  യുടെ മുഖത്ത് വിശപ്പ് കണ്ടപ്പോൾ തന്റെ ഭൃത്യനോട് ഒരു ഭക്ഷണം ഒരുക്കുവാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും അതിലേക്ക് തിരു നബി ‎ﷺ യെ ക്ഷണിക്കുകയും ചെയ്തു. നബി ‎ﷺ  യെ ഒരു വ്യക്തി അനുഗമിക്കുകയുണ്ടായി. ആഥിതേയനായ അബൂശുഎെബിനോ ട് അല്ലാഹുവിന്റെ റസൂൽ ‎ﷺ  പറഞ്ഞു:

“അബൂശുഎെബ്, നിശ്ചയം ഒരു വ്യക്തി നമ്മെ പിന്തുടർന്നിരിക്കു ന്നു. താങ്കൾ ഉദ്ദേശിക്കുന്നുവെങ്കിൽ അദ്ദേഹത്തിന് അനുവാദം നൽകുക. താങ്കൾ ഉദ്ദേശിക്കുന്നുവെങ്കിൽ അദ്ദേഹത്തെ വിട്ടേ ക്കുക. അബൂശുഎെബ് പറഞ്ഞു: ഇല്ല, അദ്ദേഹത്തിന് ഞാൻ അ നുവാദം നൽകിയിരിക്കുന്നു.” (ബുഖാരി)

 

അബൂഹുറയ്റ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ യിൽനിന്ന് നിവേദനം. നബി ‎ﷺ  പറഞ്ഞു:

“വലീമഃയിലേക്ക് വരുന്നവർ(സാധുക്കൾ) തടയപ്പെടുകയും അതി ലേക്ക് ക്ഷണിക്കപെട്ടാൽ വിസമ്മതിക്കുന്നവർ(ധനികന്മാർ) ക്ഷണി ക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്ന വലീമഃയുടെ ഭക്ഷണമാകുന്നു ഏറ്റവും മോശമായ ഭക്ഷണം…” (മുസ്‌ലിം) 

 

ആഇശഃ رَضِيَ اللَّهُ عَنْها  യിൽനിന്ന് നിവേദനം. അല്ലാഹുവിന്റെ തിരു ദൂതർ ‎ﷺ  പറഞ്ഞു:

“അന്യോന്യം സമ്മാനങ്ങൾ നൽകുക, എന്തുകൊണ്ടന്നാൽ സ മ്മാനങ്ങൾ  നെഞ്ചകത്തെ പക എടുത്തുകളയുന്നു.”   (മുസ്നദുഅഹ്മദ്, അർനാഉൗത്വ് ഹസനെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു)

 

“ഇബ്രാഹീമിന്റെ മാന്യരായ അതിഥികളെ പറ്റിയുള്ള വാർത്ത നി നക്കു വന്നുകിട്ടിയിട്ടുണ്ടോ? അവർ അദ്ദേഹത്തിന്റെ അടുത്തു ക ടന്നുവന്നിട്ട് സലാം പറഞ്ഞ സമയത്ത് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: സലാം (നിങ്ങൾ) അപരിചിതരായ ആളുകളാണല്ലോ. അനന്തരം അദ്ദേഹം ധൃതിയിൽ തന്റെ ഭാര്യയുടെ അടുത്തേക്ക് ചെന്നു. എന്നിട്ട് ഒരു തടിച്ച കാളക്കുട്ടിയെ (വേവിച്ചു) കൊണ്ടുവന്നു. എന്നിട്ട് അത് അ വരുടെ അടുത്തേക്ക് വെച്ചു. അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: നിങ്ങൾ തിന്നു ന്നില്ലേ?” (ഖുർആൻ 51: 24-27)

“നമ്മുടെ ദൂതന്മാർ ഇബ്രാഹീമിന്റെ അടുത്ത് സന്തോഷവാർത്ത യും കൊണ്ട് വരികയുണ്ടായി. അവർ പറഞ്ഞു: സലാം. അദ്ദേഹം പ്രതിവചിച്ചു; സലാം. വൈകിയില്ല. അദ്ദേഹം ഒരു പൊരിച്ച മൂരിക്കുട്ടിയെ കൊണ്ടുവന്നു.” (ഖുർആൻ  11: 69)

 

ഏതുകാര്യത്തിലും ദുർവ്യയം ഇസ്ലാമിൽ വിരോധിക്കപ്പെ ട്ടിട്ടുണ്ട്. അല്ലാഹു പറഞ്ഞു:

“…നീ (ധനം) ദുർവ്യയം ചെയ്ത് കളയരുത്. തീർച്ചയായും ദുർവ്യ യം ചെയ്യുന്നവർ പിശാചുക്കളുടെ സഹോദരങ്ങളാകുന്നു. പിശാ ച് തന്റെ രക്ഷിതാവിനോട് ഏറെ നന്ദികെട്ടവനാകുന്നു.” (ഖുർആൻ  17: 2627)

ഇൗ വിരോധം സൽകാരത്തിന്റെ വിഷയത്തിലും ബാധക മാണ്. അനസി ‎ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ൽ നിന്ന് നിവേദനം:

ഞങ്ങൾ ഉമറി رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ  ന്റെ അടുക്കലായിരുന്നു. അപ്പോൾ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: തകല്ലുഫിനെതൊട്ട്(അഥിതിക്കുവേണ്ടി തന്റെ കഴിവിനപ്പുറം ചെല വഴിക്കൽ)   ഞങ്ങൾ വിരോധിക്കപെട്ടിരിക്കുന്നു.” (ബുഖാരി)

ജാബിറി رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ൽനിന്ന് നിവേദനം.  അല്ലാഹുവിന്റെ റസൂൽ ‎ﷺ  പ റയുന്നത് ഞാൻ കേട്ടു:

“ഒരാളുടെ ഭക്ഷണം രണ്ടുപേർക്കു മതിയാകും. രണ്ടുപേരുടെ ഭ ക്ഷണം നാലുപേർക്കു മതിയാകും. നാലു പേരുടെ ഭക്ഷണം എട്ടു പേർക്കുമതിയാകും.”  (മുസ്‌ലിം)

 

ഇബ്നുഉമറി رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ൽനിന്ന് നിവേദനം. നബി ‎ﷺ  പറഞ്ഞു:

((ഞാൻ സ്വപ്നത്തിൽ ഒരു മിസ്വാകുകൊണ്ട് ദന്തശുദ്ധി വരു ത്തുന്നതായി കണ്ടു. അപ്പോൾ രണ്ടുപേർ എന്റെ അടുക്കൽ വ ന്നു. രണ്ടിൽ ഒരാൾ അപരനേക്കാൾ മുതിർന്നവനാണ്. ഞാൻ അവരിൽ ചെറിയയാൾക്ക് മിസ്വാക് നൽകി. അപ്പോൾ എന്നോടു പറയപെട്ടു: മുതിർന്നയാളെ മുന്തിപ്പിക്കുക. ഞാൻ മിസ്വാക്ക് അ വരിൽ മുതിർന്നയാൾക്ക് നൽകി.” (മുസ്‌ലിം)

 

സഹ്ല് ഇബ്നു സഅ്ദി رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ൽനിന്ന്   നിവേദനം. 

“അല്ലാഹുവിന്റെ റസൂലി ‎ﷺ  ലേക്ക് ഒരു പാനീയം കൊണ്ടുവരപ്പെട്ടു. നബി  ‎ﷺ അതിൽനിന്ന് കുടിച്ചു. നബി ‎ﷺ  യുടെ വലതുഭാഗത്ത് ഒരു കുട്ടിയും ഇടതു ഭാഗത്ത് പ്രയമുള്ളവരുമായിരുന്നു. നബി ‎ﷺ കുട്ടി യോടു ചോദിച്ചു: ഇവർക്കു നൽകുവാൻ നീ അനുവാദം തരുമോ? അപ്പോൾ കുട്ടി പറഞ്ഞു: അല്ലാഹുവാണേ, അല്ലാഹുവിന്റെ ദൂതരേ, താങ്കളിൽനിന്നുള്ള എന്റെ വിഹിതത്തിൽ ഞാൻ ഒരാൾ ക്കും പ്രാമുഖ്യം കൽപികില്ല. അപ്പോൾ അല്ലാഹുവിന്റെ റസൂൽ ‎ﷺ  അത് ആ കുട്ടിയുടെ കയ്യിൽ വെച്ചുകൊടുത്തു.” (ബുഖാരി)

കൂടെ കഴിക്കുന്നതിന്റേയും കൂടിയിരിക്കുന്നതിന്റേയും മ ര്യാദകളിൽ പെട്ടതാണ് ഒരു വ്യക്തി തിന്നുകയോ കുടിക്കുകയോ ചെയ്താൽ താൻ ബാക്കിയാക്കുന്നത് തന്റെ വലതുഭാഗത്തുള്ള യാൾ ആരാകട്ടെ അയാൾക്കു നൽകുകയെന്നത്. വലതുഭാഗ ത്തുള്ളയാൾ സ്ഥാനം കുറഞ്ഞവനും ഇടതു ഭാഗത്തുള്ളയാൾ സ്ഥാനം കൂടിയവനുമായാലും ശരി. ഭക്ഷണവും പാനീയവും തുട ക്കത്തിൽ സമർപിക്കുമ്പോഴാണ് മുതിർന്നവർക്ക് മുൻഗണന നൽ കേണ്ടത്. 

 

അനസി ‎ﷺ  ൽനിന്ന്   നിവേദനം. 

“ഒരു ജൂതൻ നബി ‎ﷺ  യെ ഗോതമ്പു റൊട്ടിയും മണപ്പകർച്ച വന്ന നെയ്യും (ഒരുക്കി അതിലേക്ക്) ക്ഷണിച്ചു. അപ്പോൾ തിരുമേനി ‎ﷺ  ആ ജൂതനു ഉത്തരമേകി.”  (മുസ്നദുഅഹ്മദ്, അർനാഉൗത്വ് സ്വഹീഹെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു)

 

അല്ലാഹു പറഞ്ഞു:

 

“സത്യവിശ്വാസികളേ, ഭക്ഷണത്തിന് (നിങ്ങളെ ക്ഷണിക്കുകയും) നി ങ്ങൾക്ക് സമ്മതം കിട്ടുകയും ചെയ്താലല്ലാതെ നബിയുടെ വീടു കളിൽ നിങ്ങൾ കടന്നു ചെല്ലരുത്. അത് (ഭക്ഷണം) പാകമാകുന്ന ത് നിങ്ങൾ നോക്കിയിരിക്കുന്നവരാകരുത്. പക്ഷെ നിങ്ങൾ ക്ഷ ണിക്കപ്പെട്ടാൽ നിങ്ങൾ കടന്നുചെല്ലുക. നിങ്ങൾ ഭക്ഷണം കഴിച്ചാ ൽ പിരിഞ്ഞു പോകുകയും ചെയ്യുക. നിങ്ങൾ വർത്തമാനം പറ ഞ്ഞ് രസിച്ചിരിക്കുന്നവരാവുകയുമരുത്. തീർച്ചയായും അതൊ ക്കെ നബിയെ ശല്യപ്പെടുത്തുന്നതാകുന്നു. എന്നാൽ നിങ്ങളോട് (അതു പറയാൻ) അദ്ദേഹത്തിന് ലജ്ജ തോന്നുന്നു. സത്യത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ അല്ലാഹുവിന് ലജ്ജ തോന്നുകയില്ല…” (ഖുർആൻ 33: 53)

ഇമാം ശൗകാനി പറഞ്ഞു: “ഇവിടെ അല്ലാഹു മുഅ്മി നീങ്ങളെ അനുവാദമില്ലാതെ നബി ‎ﷺ യുടെ വീട്ടിൽ പ്രവേശിക്കുന്നത് വിരോധിച്ചു. മുഅ്മിനീങ്ങളും ഇപ്രകാരം അനുവാദമില്ലാതെ അവർ പരസ്പരം വീടുകളിൽ പ്രവേശിക്കരുത്. ഇൗ നിരോധന ത്തിൽ മുഴുവൻ മുഅ്മിനീങ്ങളും ഉൾപ്പെടും” (ഫത്ഹുൽക്വദീർ)

സൽകരിച്ചവർ ദുആഅ് ചെയ്യുവാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ നബി ‎ﷺ  ഇപ്രകാരം ദുആ ചെയ്തതായി ഇമാം മുസ്ലിം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്ത ഹദീഥിലുണ്ട്:

അല്ലാഹുവേ, നീ ഉപജീവനമായി നൽകിയതിൽ ഇവർക്ക് ബർക്ക ത്ത് ചൊരിയേണമേ. ഇവർക്ക് പൊറുക്കുകയും കാരുണ്യം വർഷി ക്കുകയും ചെയ്യേണമേ.

നബി ‎ﷺ  ദുആഅ് ചെയ്തായി ഇമാം മുസ്‌ലിം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തത് ഇപ്രകാരം ഹദീഥിലുണ്ട്.

 

അല്ലാഹുവേ, എന്നെ ഭക്ഷിപ്പിച്ചവരെ നീ ഭക്ഷിപ്പിക്കേണമേ. എന്നെ കുടിപ്പിച്ചവരെ നീ കുടിപ്പിക്കേണമേ.